vrijdag 21 december 2012

Velomobiel Test Verslag: Orca

De Orca

Als eerste fiets ik in de Orca. Over smaak valt niet te twisten, maar deze velomobiel vind ik echt het mooist van allemaal. Uiterlijk lijkt hij veel op zijn voorganger Versatile, maar de afwerking schijnt nog beter te zijn. Hij is dan ook verreweg het beste afgewerkt, maar dat weet ik dan nog niet. Keurige knopjes onder handbereik op de joysticks. Alle snoertjes keurig weggewerkt. De ketting echt helemaal afgesloten, ook binnenin. Als in een auto, pachtig. Je zou zo in driedeling maatpak instappen en wegfietsen. Dit is wat je als consument verwacht voor 6000+ euro. Alle velomobiel-fabrikanten: neem een voorbeeld aan deze afwerking!

De instap is met de klep makkelijk en de zit is comfortabel, wat een verschil met een gewone fiets!

Bij het wegfietsen valt het een beetje tegen. Je moet toch flink trappen om sneller te gaan, daar gaat je maatpak. Ook met de joysticks is het even wennen. De Orca stuurt heel direct, en dat komt op mij als onervaren velomobilist eerst wat zenuwachtig over, maar het blijkt snel te wennen. De joysticks sturen de remmen apart aan. Als je rechts harder knijpt, trekt de fiets ook naar rechts. Ook dat is even wennen, maar wat later merk ik dat ik dit zelfs gebruik om te sturen. :-) Dan blijkt het een hele stijve, degelijke, velomobiel die je een veilig gevoel geeft.

De Rohloff-naaf.
Daar had ik me veel van voorgesteld. Helaas, mij viel het tegen. Veel lawaai en 14 versnellingen op 1 shifter maakt dat je heel precies moet schakelen. Dat valt te leren, maar springt dit exemplaar ook nogal eens in een valse versnelling: terugschakelen als ik opschakel, of andersom. Of juist blijven hangen in de oude versnelling. Dat ken ik van mijn 7-naafs versnelling op mijn Stabilo. Met wat onderhoud snel te verhelpen, maar het komt ook snel weer terug. Dus niet helemaal onderhoudsvrij, die Rohloff naaf? Hoe dan ook, in een velomobiel is een valse versnelling echt vervelend. Als je harder wilt, moet je veel schakelen en met al die missers gaat dat niet lekker. Maar misschien is dit exemplaar een uitzondering?

Ook voel ik het gewicht van de fiets bij het optrekken. De fraaie afwerking heeft blijkbaar zo zijn gevolgen. Wil ik dat? Ten opzichte van een gewone fiets met een echte stadsroute is mijn route misschien 'immer gerade aus', maar ik moet toch dwars door Hengelo langs 10+ stoplichten, of over bochtige wegen door het Twentse coulissenlandschsap. Dat is veel remmen en optrekken. Door de naaf en het gewicht kom ik niet boven de 32km/u uit tijdens de testrit. Thuis blijkt uit mijn GPS-log inderdaad dat ik met de Orca trager optrek dan met andere velomobielen. Mijn conclusie is dat de Orca eigenlijk het best tot zijn recht zal komen als luxe-fiets met electrische trap-ondersteuning, maar daar ben ik niet naar op zoek.

Met pijn in mijn hart valt de Orca af, wel gelukkig dat ik die tweedehands Versatile niet heb gekocht.

Black Beauty

15 opmerkingen:

  1. 32 km/h? Serieus? Met mooi weer rijd ik dat kilometers aaneen met mijn normale fiets met shimano nexus 8 premium

    Welke route heb je gereden als test? Zodra dat gewicht op gang is heb je alleen te maken met de toegevoegde rolweerstand van die paar kilo; dat kan nog geen 1% van het totaal zijn.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ha CV, gefeliciteerd met je goede beNen. Ik fiets 24km/h op mijn gewone fiets. Dus tel uit jouw winst.
    Echter, die extra kilo's moeten keer op keer opgang gebracht worden, na elk stoplicht, na elke bocht. Ook die Rohloff naaf was niet mijn ding. Ik ben zeer tevreden met mijn veel lichtere Mango met klassieke derailleur.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Wat betreft die bochten en stoplichten: daarom vroeg ik me ook af wat voor tracé je hebt gereden met de test. De route waar ik mogelijk een velomobiel voor zou willen aanschaffen gaat grotendeels in stukken van iets minder dan 10 Km.

      Als ik het goed begrijp zit je in de Orca ook hoger, wat een voordeel is qua overzicht in het verkeer.

      Volgens deze calculator:
      http://hembrow.eu/personal/kreuzotter/espeed.htm
      Is de CW*A (= luchtweerstand) van de Orca een factor twee hoger dan die van de Quest; dat lijkt me beter het snelheidsnadeel van de Orcan te verklaren dan die extra 5 Kg

      Ik weet niet of de waarde die in die calculator staat correct is (een factor twee lijkt me wat veel), maar de extra breedte en hoogte van de Orca plus de niet-gesloten wielkasten spelen natuurlijk allemaal mee.

      Voor mijzelf hebben al die punten ook een voordeel wat ik denk ik wel kan waarderen: beter overzicht, meer bagageruimte, grotere spoorbreedte (rijd stabieler) en een kleinere draaicirkel.

      Verwijderen
  3. Ha CV,

    Mijn traject met de Orca was rond het industrieterrein van Flevobikes en was behoorlijk bochtig. Bovendien moet je er rekening mee houden dat je in het begin niet te hard moet willen gaan. Eerst de machine leren kennen, juist in de bochten.

    Die factor 2 voor luchtweerstand tov de Quest is denk ik wel realistisch. De Quest/QuestXS is ongeveer de meest aerodynamische velomobiel die ook nog praktisch is. De Orca is, met de Alleweder ongeveer de minst aerodynamische: kort en hoog. Het probleem is met die aerodynamica, dat je dat pas echt begint te voelen boven 40-45km/h. In de praktijk haal je dat vaak niet, tenzij je vooral over lange rechte dijken rijdt (afsluitdijk is favoriet onder Quest rijders). Met een Orca redt je 45km/h alleen met trap-ondersteuning om die massa mee te krijgen of je moet hele goede benen hebben.

    Dus, in de praktijk zou je daar niet teveel op moeten letten, maar het is wel een heilig huisje on veloteurs. Zie bijv de reakties op de blog van Quezzzt als hij de snelheid van zijn Strada met zijn Quest vergelijkt op een parktische route. Geen verschil en niet iedereen vond dat leuk om te lezen.

    Tov de standaard Quest/Strada is de Orca 'maar' 5kg extra, tov mijn Mango Sport is het 11-12kg. Als je ooit met bepakking op vakantie hebt gefietst, dan weet je dat 10kg extra heel anders fietst. Je voelt je dan echt een vrachtauto. Dat verschil voelde ik ook tussen Orca en Mango Sport. De Sport is echt veel meer lol om mee te fietsen, juist omdat hij zo licht is. Je zou ook naar een carbon Quest/Strada kunnen kijken.

    Het beste overzicht had ik in de Alleweder, het slechtste in de WAW. Orca misschien iets beter dan Quest/Mango/Strada, maar dat is me niet opgevallen. De spoorbreedte van de Orca is nauwelijks anders dan van de WAW, Strada of Mango, de Quest heeft de kleinste en is gewoon slecht handelbaar in bochten, ook door de kleine wieluitslag.

    De bagageruimte van de Orca is klein! De Orca is immers de kortste velomobiel. Alleweder en Quest hebben veel meer bagageruimte. Strada en Mango zitten er tussenin. Mango Sport minder dan de Plus, maar nog genoeg voor forenzen (2 laptop tassen passen goed).

    Kleine draaicirkel is absoluut waar, en kan heel handig zijn als je bijv een lastige uitrit voor je deur hebt.

    Veel succes met je keuze! Maak vooral zelf een aantal proefritten, alle bedrijven vinden dat prima en je leert er heel veel van. Nog 1 tip: als ik lees dat je lachend 32km/h op een gewone fiets rijdt, dan komt het op mij over dat je vooral hard gaan leuk vindt en je kan dat goed. Die pret-factor is uiteindelijk het belangrijkst. Voor de een is dat lekker toeren met veel overzicht (Alleweder), voor de ander lekker droog blijven in een luxe, fraaie machine (Orca/Sunrider) en voor de derde is dat lekker hard gaan (bochtig: Mango/Strada rechtuit: Quest).

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. (1/2)

      Ha Magic Bullet,

      Bedankt voor je uitgebreide antwoord.

      Volgens de calculator komt 24 km/h op een gewone fiets inderdaad goed overeen met 32 km/h in een Orca. Maar om met elektrische ondersteuning bij 45 km/h te komen in een Orca moet je wel gaan knutselen in het juridisch verboden gebied, want normaal hoort de ondersteuning bij ~25 km/h op te houden. Of je moet 'm laten keuren als brommer(?). Maarja, netzoals jij ben ik ook niet op zoek naar een fiets met hulpmotor.

      Als ik het vooraf ingevulde vermogen van 160 Watt in die Calculator laat staan kom ik bij de gewone fiets op 23,5 km/h, bij de Quest op 40.4 ; bij de Mango Plus op 35,0 en bij de Orca op 31,6. Om met een Quest op 31,6 uit te komen is er volgens de Calculator slechts 107 Watt nodig; wel een flink verschil; zowel qua snelheid als qua vermogen bij gelijke snelheid.
      Het verschil qua gewicht ken ik vooral van m'n Brompton. Daar is flink hard mee op te trekken; maar buiten de grote steden is dat voordeel min of meer afwezig.

      De post van Quezzzt betreffende de rolproef met Quest en Strada heb ik zojuist gelezen; interessant. En tja, de reacties; veel mensen verdedigen nu eenmaal wat ze gekocht hebben, ook al blijkt de waarheid af te wijken van hun overtuiging. Voor 1,5 km/h verschil op 40 zou ik niet wakker liggen; zeker niet als je de voordelen-lijst van de Strada ervoor moet inleveren. Gezien de spoorbreedte denk ik dat ik überhaupt al niet graag in een Quest zou willen/durven rijden. De gemeente waar ik woon heeft er een handje van bochten in fietspaden verkeerd om te verkanten. Met de normale fiets ben ik daardoor al onderuit gegaan (naja, mijn fiets, ik heb geleerd zelf overeind te blijven). Gezien de draaicirkel van de Quest zal het me niet verbazen als de enige mogelijke route met de Quest in die foute bochten hetzelfde is als de snellere routes met de fiets: doorschieten over de stoep (lage rand), of afsnijden door de berm.

      Verwijderen
    2. (2/2)

      Het beste overzicht in de Alleweder? Zit je daar dan zo hoog in?

      Dat je de bagageruimte van de Orca klein noemt, verbaasd me. Een andere blogger: ( http://metdefietsonderweg.blogspot.nl/2013/07/rijden-met-een-eorca-testrit-1.html ) geeft de Orca juist pluspunten voor de bagageruimte. Dat het de kortste is had ik gezien bij de eigenschappen, maar een groot deel van de extra lengte van bijv. de Quest zit hem in de punt achter het achterwiel. Dat is toch geen nuttige bagageruimte? Tevens heeft de Quest een 26" achterwiel, waardoor er in de hoogte flink wat bagageruimte verloren gaat lijkt me. De hogere zit in de Orca compenseerd als het goed is ook weer voor de kleinere lengte.

      De geringe lengte van de Orca zou voor mij verder nog een flink pluspunt zijn i.v.m. opslag. Als het even kan, zou ik 'm graag in verticale stand binnen willen opslaan, waar ik een plafondhoogte van ~2,55m heb. Een Orca en een Mango passen dan wel; een Quest absoluut niet en met een Strada kom ik dan 10 cm te kort. Tijdens werkdagen woon ik in een appartement van 30 m^2, dus horizontaal stallen betekend dat de hele "gang / hal" vol staat. Of anders moet ik 'm buiten laten staan onder een open afdak zonder mogelijkheid van een kettingslot.

      Ik rij graag hard met de gewone fiets en heb daar inderdaad veel lol in; al die ouderen met elektrisch ondersteund spul inhalen, auto's inhalen in 30 km/h zones, etc. Maar de afstanden die ik rijd zijn dan aanzienlijk kleiner dan waar ik mogelijk een velomobiel voor zou willen aanschaffen. Dat is voor twee keer per week 60 km die ik nu per bus afleg (2 uur enkele reis). Hetzelfde traject met de auto kost circa 65 minuten; nagenoeg allemaal slingerende, drukke 80 km/h N-wegen. Vergeleken met een (altijd te heet gestookte) bus is er ook zonder enorme snelheid wel een pret-factor. Zeker als ik er een rijtijd van 2 uur of minder uit kan slepen.

      Als je van Delden naar Oldenzaal rijd, kom je dan over de Hengelosestraat? Kun je daar met een velomobiel uberhaupt fatsoenlijk fietsers inhalen op die smalle paadjes? Die smalle paadjes aan beide kanten van de weg lijken wel standaard in Overijssel? In Gelderland ben ik meer gewend aan de brede twee-richtingen paden aan één kant van de weg. Daar kun je desnoods met vier gewone fietsen op in de breedte; in de afwezigheid van tegenliggers kun je dan altijd wel inhalen.

      Testrijden ga ik zeker doen; in het najaar moet dat wel een keer lukken.

      Verwijderen
    3. Ha CV,
      Eindelijk tijd voor een antwoord.
      (1/2)
      Hoewel de getallen lijken te kloppen, doen ze het niet, haha. Ik reed 24kmh gemiddeld en 32kmh was de top, haha. Uiteraard helpt ondersteuning niet op het hele stuk, maar toch wel voor de 1e 36% (E=mv^2, dus 27^2/45^2). Tweaken zou kunnen (zou ik zelf nooit aandurven), of wachten op aangepaste regelgeving.
      Dat optrekken zit dus niet in die Kreuzotter calculator. Overigens lijkt me het verschil tussen Mango (35kmh) en Quest (40kmh) bij die lage snelheid wat overdreven. Ik trap mijn Mango sport gemakkeliijk naar 40-45kmh tegenwoordig...en dan verwacht ik wel 5kmh verschil.
      Quest-rijders passen hun routes helemaal aan om maar een beejte door de bochten te kunnen komen. Overigens heb ik mijn route ook aangepast, om Hengelo heen ipv er doorheen, om van het verkeer en de stoplichten af te zijn.

      (2/2)
      De Alleweder is idd hoger, breder en meer rechtop. Meer relaxed. De Orca heeft een zeer toegankelijke, maar wat kleine bagageruimte, de Quest heeft een enorme punt naar achteren, ook met de 26inch en met grabbelton effect als ik Quest bloggers geloven moet ;-). Er zit vanalles in, maar niemand weet precies wat. Vooraan is het redelijk toegankelijk. De Alleweder heeft ook redelijk wat ruimte, makkelijk toegankelijk door klep en de breedte. Mango Sport, Strada en Orca schat ik vergelijkbaar klein. Mango plus iets meer ruimte. De Orca heeft de bak naar achter toe sterk opgesneden, kost bergruimte en de achteras zit buiten de bak zit, vandaar de Rohloff naaf.

      Verticaal opslaan lijkt me doodeng, het zijn zeer kwetsbare machines. Heb het wel ergens op Internet gezien. De zware Orca zou er het best tegen moeten kunnen, maar is ook het lastigst te hanteren. Vraag dat heel goed na bij de fabrikant! Misschien een kist maken buiten?

      2x60km is een pittige afstand en daar zou ik graag een snelle velomobiel voor kiezen. De 2 uur hangt heel erg van de route af. Bij elk stoplicht zie ik mijn gemiddelde rap slinken. Veel bochten wijst op een Mango/Strada. Anders toch een Quest. Veel stoplichten zou wijzen op een lichte versie.

      De Hengelose straat ontwijk ik dus tegenwoordig. Een paar smalle fietspaadjes heb ik wel op mijn route, en meestal toeter ik daar de fietsers de berm in. Klinkt lomper dan het is, maar velen schrikken wel.

      Succes met test rijden en heel veel plezier!

      Verwijderen
    4. Ha Magic Bullet,

      dank voor je antwoord.

      Ja, die calculator houd geen rekening met optrekken, dat klopt. Maar als je een kruissnelheid van 45 wilt, dan helpt de ondersteuning je inderdaad bij het bereiken van de eerste 36% van de uiteindelijke kinetische energie, maar de laatste 64% moet je dan toch echt zelf doen en daar heb je dan ook nog te maken met de extra kilo's van de ondersteuning die dan niks meer doen. Grofweg uitgerekend met 50% ondersteuning, 100 Kg voor fiets + rijder en 8 Kg voor ondersteuning kom je dan uit op een bijdrage van 1400 Joule in de uiteindelijke kinetische energie door de ondersteuning, maar van 27 naar 45 moet je zelf 400 Joule (netto) extra leveren.

      Overigens zie ik nu dat ik bij het opgeven van die snelheden de Mango Plus heb aangevinkt; die zit op 35. De Mango Sport zit op 38,7; grotendeels vanwege de vooraf ingeprogrammeerde banden. Als je die op de Mango Plus gelijk maakt aan de op die -Sport komt je op 38,2.

      Maarja, voor woon-werk verkeer is het rekenen met race-banden nogal onzinnig. Eenmaal een lekke band en de hele winst van een hogere gemiddelde snelheid is weer verdwenen voor (minstens een) week.

      Een kist maken buiten gaat denk ik niet lukken; ik heb daar geen eigen 'buiten'.

      Ik gok zo dat de perceptie van de grootte van de bagageruimte ook afhangt van de lengte van de rijder; de zitjes worden toch bij (een aantal) verstelt in hoogte of voor <> achter waarbij de bagageruimte ook veranderd?

      60 km is dan wel wat verder dan de meeste anderen rijden; maar ik hoef geen retour te rijden in 1 dag.

      Verwijderen
    5. lengte heeft wel wat invloed op bagage ruimte ja. 60km enkele reis is heel wat beter te pruimen dan retour. Tis toch een werkdag. Voor WW verkeer gewoon Marathon Greenguards eronder leggen idd. Hebben nog best een acceptabele rolweerstand, zie tests Wim Schermer.

      Verwijderen
  4. Dat schakelen met die Rohloff; dat hoort toch juist heel goed te gaan? Als het goed is heeft die naaf het 'klik'-ding wat bij een normale fiets in je stuur zit, in de naaf zelf, wat er voor zorgt dat de kabel niet voor problemen zorgt. Bij mijn eigen gewone fiets heb ik vanaf dat 'ie nieuw was ruzie gehad met de versnellingen. Een miniem beetje te kort / te lang afgesteld en het ding gaat happen / overslaan /etc. als een malle. Elke paar weken weer draaien aan dat ding :/
    Het systeem van de Rohloff met dubbele kabel zorgt er ook voor dat 'ie gewoon fatsoenlijk blijft werken als de kabel vastgevroren zit. Met een normale fiets kun je 'm dan vaak nog wel in een zwaarder verzet trekken, maar terugschakelen is er niet meer bij.

    Op fietsen met 3x7, derailleur versnellingen ben je naar mijn idee altijd aan het schakelen; als je voor een blad zwaarder pakt, moet je meteen achter twee bladen terug. Rijd je net lekker dan blijkt de ketting weer te scheef te staan; nooit goed lijkt het. Moet je onverwacht flink afremmen duurt het weer eindeloos om weg te komen; schakelen in stilstand is er niet bij. Althans; dat is mijn ervaring.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Vooraf leek de Rohloff me ook ideaal. Maar de techniek is in principe hetzelfde als van de Nexus 8 waar je altijd al ruzie mee hebt, alleen dan verfijnder. De afstelling en het schakelen komt dus nog nauwkeuriger. Zowel bij de Orca als de Alleweder kon ik dus niet lekker schakelen, dikke tegenvaller, maar probeer dat vooral zelf! Voordeel vd Rohloff is idd het schakelen vanuit stilstand, minder onderhoud en minder slijtage. Bij een derailleur moet je echt vooruit denken en tijdig terug schakelen. Overigens hoef ik met 8000km/jr de ketting ook maar eens per jaar te vervangen, valt dus te overzien.

      Voordeel van een ligger is dat de ketting veel langer is. De ketting zit dus nooit te scheef. Dat geeft meer vrijheid. Ik heb een 2x10 en ik gebruik nooit het kleine blad voor, behalve als ik in de problemen zit. Vanuit stilstand op een helling gaat naar het kleine blad vooraan nl makkelijker, vind ik, maar het blijft lastig. Overigens maakt een derailleur ook weleens schakelfouten, maar minder dan de Rohloff.

      Een derailleur geeft minder snelheidsverlies bij schakelen en heeft minder weerstand, mits schoon en goed ingesteld. Juist omdat de derailleur bij de Mango/Strada/Quest in de bak zit, wordt hij nauwelijks vies. 1x/mnd een lapje er langs, soms een drupje(!) olie erop en klaar.

      Tot slot: 2 dagen naar mijn werk gemoeten met de auto. Morgen mag ik weer, joepie!

      Verwijderen
    2. De problemen met mijn Nexus 8 komen omdat het schakelmechanisme op het stuur zit; een variatie in de lengte van de kabel is dan funest. Als ik het goed begrijp zit dat mechanisme bij de Rohloff in/op de naaf wat er voor zou moeten zorgen dat de lengte van de kabel niet zo nauw luistert. Wat dan wel inherent is, is dat je niet zo makkelijk 'voelt' wanneer hij in de gewenste versnelling zit.

      Maar minder snelheidsverlies bij schakelen met een derailleur? Het kan aan mij liggen, maar ik heb met een derailleur nog nooit zo snel geschakeld als ik met die Nexus 8 doe.

      Het rare is dat bij de Mango's de Rohloff wel een enorme meerprijs is (1300); 400 euro meer dan het verschil in materiaalkosten. Elders las ik dat het frame van de Mango ook aangepast wordt als je een Rohloff kiest. (???) Als je dan nieuwprijzen gaat vergelijken en je rekent de significant hogere meerprijzen voor fatsoenlijke verlichting mee (ik fiets graag na zonsondergang; alle oudjes, vrouwen, kinderen zijn dan van de weg en meestal minder problemen met allergie), dan zit je bijna aan de prijs van een Orca.

      In ieder geval is een ingebouwde derailleur al een stuk beter dan hoe het bij de Alleweder zit; daar rot het ding aan een stuk door weg.

      Als je het puur als voertuig bekijkt en onderhoud niet je hobby is, moet je eigenlijk onderhoudstijd meerekenen bij het uitrekenen van de gemiddelde snelheid, haha.

      Verwijderen
    3. Test vooral zelf de Rohloff tov een derailleur! Dat ik er niet mee uit de voeten kon, zegt natuurlijk ook niet alles. Uiteindelijk ben je met een goede derailleur sneller omdat je kan blijven trappen tijdens het schakelen, bij een naaf moet je even stoppen. Vandaar hebben race fietsen nog steeds derailleurs en zijn de mango, strada en quest er std mee uitgevoerd. Ik heb echt nul onderhoud aan cassette en derailleur tot nu toe. Hij is afdoende beschermd. Soms een lapje erover, klaar. Een Rohloff in een mango of strada lijkt me dan ook geld verspillen. Dit itt mijn racefietsende zwager, die elke 2wk zijn derailleur een complete poetsbeurt geeft. Idd aftrekken vd gemiddelde snelheid :-)

      Verwijderen
    4. Ondertussen een week geleden heb ik een rondje in dezelfde zwarte Carbon Orca gereden: ik had 0,0 problemen met de Rohloff. Alleen een beetje wennen omdat de as waarom je draait verticaal is en je met links moet schakelen. Ding hapte niet en ging altijd meteen naar de goede versnelling.

      Verwijderen
  5. Veel tekst op vroege morgen, CV! Hopelijk kom ik er in het weekend aan toe om te antwoorden.

    BeantwoordenVerwijderen